Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej wskazuje, że przedsiębiorca niezatrudniający pracowników może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej. Zawieszenie odbywa się na zasadach określonych w ww. ustawie. W tym czasie przedsiębiorca nie może osiągać bieżących przychodów z prowadzenia działalności. Prawo nie zwalnia go jednak z niektórych obowiązków oraz dopuszcza ponoszenie określonych kosztów.

Możliwość zawieszenia działalności gospodarczej to rozwiązanie, z którego korzysta wielu przedsiębiorców. Sprawdza się w okresie, gdy firma nie przynosi przychodów albo w przypadku innych okoliczności uniemożliwiających prowadzenie działań będących przedmiotem działalności gospodarczej. Warto jednak pamiętać, że nawet w okresie, gdy działalność jest zawieszona, na przedsiębiorcy mogą ciążyć pewne obowiązki. Co istotne, możliwe jest również ponoszenie pewnych kosztów.

Kto może zawiesić działalność gospodarczą?

Podstawowym warunkiem, który daje przedsiębiorcy możliwość zawieszenia działalności gospodarczej, jest niezatrudnianie pracowników. Co istotne – zgodnie ze znowelizowanymi przepisami – nie dotyczy to pracowników przebywających na urlopie macierzyńskim, urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopie wychowawczym albo urlopie rodzicielskim, gdy pracownik nie łączy korzystania z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy, który tego urlopu udziela.

Okres zawieszenia działalności gospodarczej

Obowiązujące przepisy precyzują, że przedsiębiorca zarejestrowany w CEIDG może zawiesić działalność gospodarczą bezterminowo lub na czas określony, jednak nie krótszy niż 30 dni. Z kolei przedsiębiorstwa wpisane do KRS mogą zawiesić działalność firmy na okres od 30 dni do 24 miesięcy. W każdym z powyższych przypadków istnieje pewne zastrzeżenie. Jeśli okres zawieszenia prowadzenia działalności przypada wyłącznie na miesiąc luty, to przyjmuje się, że może on trwać tyle, ile dni liczy luty w danym roku kalendarzowym. Należy pamiętać, że w przypadku spółek cywilnych zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej jest skuteczne pod warunkiem zawieszenia jej przez wszystkich wspólników.

Zawieszenie działalności gospodarczej a opieka nad dzieckiem

Ustawodawca dopuścił też możliwość zawieszenia działalności z uwagi na konieczność sprawowania opieki nad dzieckiem. Prawo takie przysługuje przedsiębiorcom niezatrudniającym pracowników i prowadzącym działalność przez okres co najmniej 6 miesięcy. W celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem działalność gospodarczą można zawiesić na okres 3 lat, jednak nie dłużej niż do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat. Przedsiębiorcy zawieszający działalność ze względu na opiekę nad dzieckiem powinni pamiętać o złożeniu odpowiednich dokumentów do ZUS. Dzięki temu składki na ubezpieczenia społeczne będą opłacane z budżetu państwa.

Zawieszona działalność a koszty i przychody

Zgodnie z obowiązującym prawem przedsiębiorca w okresie zawieszenia działalności gospodarczej nie może osiągać z tytułu jej prowadzenia bieżących przychodów. Nie jest to jednak równoznaczne z brakiem możliwości podejmowania jakichkolwiek czynności, które mają skutki podatkowe. Dopuszcza się bowiem:

wykonywanie wszelkich czynności niezbędnych do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, w tym także rozwiązywanie zawartych wcześniej umów;
przyjmowanie należności oraz regulowanie zobowiązań, które powstały przed datą zawieszenia działalności gospodarczej;
zbywanie środków trwałych i wyposażenia, które stanowią część majątku firmy;
uczestniczenie w postępowaniach sądowych, administracyjnych i podatkowych związanych z prowadzoną przez przedsiębiorcę działalnością gospodarczą przed datą jej zawieszenia;
wykonywanie innych obowiązków nakazanych przepisami prawa;
osiąganie przychodów finansowych, także z działalności prowadzonej przed datą zawieszenia wykonywanej działalności gospodarczej.

Warto pamiętać, że przedsiębiorca, który zawiesił działalność, może też zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą.

Reasumując, przedsiębiorca, który zawiesi działalność gospodarczą, może ponosić związane z nią koszty, jeśli te mają na celu zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów. Do oceny przedsiębiorcy należy, które z nich są niezbędne. Warto jednak pamiętać, że w przypadku kontroli urzędu skarbowego taki wydatek trzeba będzie uzasadnić i udokumentować. Przedsiębiorca może też osiągać przychody z działań, które rozpoczął przed zawieszeniem działalności.

Inne obowiązki przedsiębiorcy

Zawieszenie działalności gospodarczej nie zwalnia przedsiębiorcy z rzetelnego prowadzenia odpowiedniej ewidencji księgowej oraz ujmowania w niej zdarzeń, które zgodnie z prawem mogą być realizowane w okresie jej zawieszenia. Rozliczenie zdarzeń ujętych w KPiR poniesionych w okresie zawieszenia działalności gospodarczej następuje w pierwszym okresie po jej wznowieniu, a gdy wznowienie nastąpi na przełomie roku – w zeznaniu rocznym. Należy przy tym pamiętać, że przedsiębiorca ma obowiązek składać zeznania roczne, nawet jeśli zarejestrowana działalność była zawieszona przez cały rok podatkowy.