Z ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. 2020 r. poz. 106), a dokładniej art. 41 ust 1 ww. dokumentu wynika, że generalną zasadą jest opodatkowanie towarów i usług podatkiem VAT w wysokości 23%. Należy jednak pamiętać, że ustawodawca dla niektórych z nich przewidział niższe stawki podatkowe, wynoszące: 8%, 5% albo 0%. Preferencyjne stawki wprowadzono Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 25 marca 2020 r. w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych (Dz.U. 2020. poz. 527).

W ww. rozporządzeniu określono towary oraz usługi, dla których obniża się stawkę podatku VAT do 8%, 5% albo 0%, a także warunki, jakie muszą zostać spełnione dla zastosowania preferencyjnej stawki. Należy przy tym pamiętać, że możliwość stosowania obniżonych stawek VAT w przypadku niektórych towarów i usług zostało ograniczone czasowo do podanych w akcie prawnym terminów.

Towary i usługi, dla których obniża się stawkę podatku do wysokości 8%

Na podstawie ww. rozporządzenia podatek VAT został obniżony do 8% między innymi dla:

robót konserwacyjnych dotyczących budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym,
oraz robót konserwacyjnych niektórych innych obiektów budownictwa mieszkaniowego i niektórych lokali mieszkalnych w budynkach niemieszkalnych.

Stawka 8% obowiązuje również w odniesieniu do towarów i usług wymienionych w załączniku do wspomnianego rozporządzenia. A od 1 lipca 2020 r. w związku ze zmianą treści załącznika nr 3 do ustawy o VAT także w odniesieniu środków bakteriobójczych, grzybobójczych i wirusobójczych, które są wykorzystywane do ochrony zdrowia (poz. 15 załącznika). Do objęcia środków dezynfekujących 8% stawką konieczne jest spełnienie wyszczególnionych przez ustawodawcę warunków.

Towary, dla których obniża się stawkę podatku do wysokości 5%

Podatek VAT zostaje obniżony do stawki w wysokości 5% dla dostawy, wewnątrzwspólnotowego nabycia oraz importu niektórych nadających się do spożycia przez ludzi produktów, w tym między innymi napojów mlecznych z dodatkiem tłuszczu roślinnego oraz wyrobów seropodobnych.

Towary i usługi, dla których obniża się stawkę podatku do wysokości 0%

Od 25 kwietnia 2020 r. aż do odwołania stanu epidemiologicznego obowiązuje 0% stawka VAT na sprowadzone z zagranicy produkty lecznicze, które były przeznaczone do przeprowadzania terapii poza granicami Polski, ale ze względu na panującą pandemię zostały sprowadzone do kraju. Skorzystanie z preferencji stanie się możliwe, jeśli produkty będą posiadać pozwolenie wydane przez Radę Unii Europejskiej lub Komisję Europejską oraz zostały dopuszczone do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zgodnie z przepisami ustawy Prawo farmaceutyczne z dnia 6 września 2001 r., a także jeśli spełnią dodatkowe określone przez ustawodawcę warunki.

Taka sama preferencyjna stawka obowiązuje na wyprodukowane lub kupione przez firmy produkty i przekazane przez nie na rzecz walki z epidemią Covid-19. W tym przypadku obowiązuje ograniczenie czasowe od 1 lutego do 31 sierpnia 2020 r.

Więcej na temat preferencyjnych stawek VAT oraz warunków, które muszą być spełnione, by takie stawki znalazły zastosowanie, można znaleźć na stronie sejmowej, zapoznając się z Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 25 marca 2020 r. w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych.