Obecna sytuacja związana z epidemią koronawirusa sprawiła, że wielu przedsiębiorców, w związku z wprowadzonymi ograniczeniami i znacznym obniżeniem przychodów, może mieć problem z opłacaniem składek na ubezpieczenia społeczne. Aby ułatwić im przetrwanie trudnego dla wielu sektorów gospodarki okresu, rząd wprowadził przepisy, które umożliwiają zwolnienie z opłacania składek za okres od marca do maja 2020 roku.

W pierwotnej wersji wytypowano szereg firm, które mogły skorzystać ze zwolnienia w ramach Tarczy Antykryzysowej, ostatnio jednak procedowane są nowe przepisy, które rozszerzają zakres pomocy oraz grono potencjalnych „beneficjentów” zwane Tarczą Antykryzysową 2.0.

Wciąż jednak kie każdy jednak będzie mógł skorzystać ze zwolnienia, które jest jednym z elementów tzw. Tarczy Antykryzysowej 2.0. Pomoc uzyskają ci przedsiębiorcy, którzy spełniają określone warunki.

Kogo dotyczy zwolnienie z obowiązku opłacania składek?

Wprowadzone przepisy dotyczą samozatrudnionych oraz mikroprzedsiębiorców. Przepisy jasno mówią, że ze zwolnienia mogą skorzystać:

osoby wykonujące pozarolniczą działalność gospodarczą przed dniem 1 kwietnia 2020 r. i opłacające składki na własne ubezpieczenia społeczne;
płatnicy składek, którzy prowadzili firmę przed dniem 1 kwietnia 2020 r. i zgłosili do ubezpieczeń społecznych mniej niż 10 osób;
duchowni.

Zwolnienie z opłacania składek za okres od marca do maja 2020 r. dotyczy składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Emerytur Pomostowych.

Ze zwolnienia można skorzystać od 1 kwietnia do 30 czerwca. Przedsiębiorcy, którzy będą się o taką pomoc ubiegać, powinni pamiętać, by nie opłacać składek za ten okres. Opłacenie pierwszej składki ZUS może uniemożliwić skorzystanie ze zwolnienia. Z czego to wynika?

Przepisy ustawy antykryzysowej mówią jasno, że płatnik składek może być zwolniony z obowiązku opłacania nieopłaconych należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne należnych od dnia 1 marca 2020 r. do 31 maja 2020 r. Taki zapis oznacza, że opłacenie za ten okres składki może spowodować utratę prawa do zwolnienia. Nie będzie jej można bowiem traktować jako nadpłaty za kolejne miesiące.

Jakie warunki należy spełnić?

Ustawodawca jasno określił, kiedy samozatrudnionym oraz mikroprzedsiębiorcom będzie przysługiwać zwolnienie. Zgodnie z ustawą są to osoby, które:

Wykonywały pozarolniczą działalność gospodarczą przed dniem 1 kwietnia 2020 r. i opłacały składki na ubezpieczenia społeczne lub były przed wskazanym terminem płatnikiem składek, a zgłosiły do ubezpieczeń społecznych mniej niż 10 osób lub są osobami duchownymi;
Jako samozatrudnieni w pierwszym miesiącu, za który składany jest wniosek o zwolnienie z opłacania ubezpieczeń społecznych, powinny mieć przychód nie wyższy od kwoty 15 681 zł, tj. nie większy od 3 krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia brutto.

Ze zwolnienia nie będą mogli skorzystać przedsiębiorcy, którzy znajdowali się w trudnej sytuacji, zanim nastała epidemia, tj. w grudniu 2019 r., a także ci, którzy nie uregulowali swoich należności, w tym składek na ubezpieczenia społeczne.

Przedsiębiorca, który ubiega się o zwolnienie z opłacania składek społecznych i prowadzi działalność w sektorze rybołówstwa i akwakultury w zakresie produkcji podstawowej produktów rolnych wymienionych w załączniku I do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, powinien ten fakt wskazać we wniosku. Dla tych sektorów obowiązują bowiem inne progi dopuszczalnej pomocy publicznej. Jeśli przedsiębiorca nie wskaże tego we wniosku, może zostać zobowiązany do zwrotu udzielonej pomocy publicznej.

Jak uzyskać zwolnienie z konieczności opłacania składek społecznych?

O zwolnienie z konieczności opłacania składek na ubezpieczenia społeczne za okres od 1 marca do 31 maja 2020 r. będą mogli ubiegać się przedsiębiorcy, którzy złożą odpowiedni wniosek w terminie od 1 kwietnia do 30 czerwca br. Powinni pamiętać też o złożeniu dokumentów rozliczeniowych za okres od marca do maja 2020 r. w terminie do 30 czerwca. Obowiązku tego nie mają przedsiębiorcy, którzy zgodnie z obowiązującymi przepisami ze składania dokumentów rozliczeniowych są zwolnieni.

Wniosek o zwolnienie z obowiązku opłacania składek ZUS przez okres 3 miesięcy należy złożyć na specjalnym formularzu ZUS RDZ wraz z załącznikiem. Formularz można pobrać tutaj.

Wniosek można składać na kilka sposobów:

osobiście w placówce Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (wniosek wrzucamy do skrzynki na dokumenty);
drogą elektroniczną poprzez platformę PUE ZUS;
drogą elektroniczną przez platformę PUE ZUS za pośrednictwem strony https://www.gov.pl/web/tarczaantykryzysowa;
za pośrednictwem Poczty Polskiej.

Po złożeniu wniosku należy poczekać na informację zwrotną od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, dotyczącą jego rozstrzygnięcia. Należy pamiętać, że w przypadku przedsiębiorców, którym pomoc zostanie przyznana, składki za okres, którego zwolnienie dotyczy, na kontach ubezpieczonych będą ewidencjonowane jako składki opłacone. W tym okresie nie przepada również dobrowolne ubezpieczenie chorobowe i zachowane zostaje prawo do świadczeń zdrowotnych.